سه رنگ Trois Couleurs
خب.. یه وقتها هم میشه مثل من امتحان داشته باشید و کلی گزارشکار ننوشته و ...، بعد همینطوری سری بزنید به لذتها که مدتهاست آدرسش توی نوار بالای فایرفاکستون خاک خورده و ببینید اِ.. هنوز یکی هست که اینجا رو سر پا نگه داره. هنوز یکی هست و مرور آخرین پستها، تو شما هم میل به نوشتن رو به جریان و غلیان بندازه.. ( دیشب خواب دیدم معلم شدهم.. در پیِ تداعیِ تلفظ جرَیان از استاد ادبیاتِ.. ) و خب..، گور بابای امتحان و هزار عذاب وجدان نخوندههات!..
دوست دارم امشب سه رنگِ کیشلوفسکی رو معرفی کنم. سهگانه ای که خیلی خیلی دوستش دارم و مطمئننم که درصد کثیری از شما هم ( علاوه بر اونها که حرفه ای و با دید منتقدانه هستند) خوشتون خواهد اومد. این سهگانه رو دقیقا یادم نیست چطور شد که کشفش کردم اما از آخر به اول تماشاش کردم. یعنی قرمز، آبی و بعد هم سفید. ( گرچه گویا کاملا اشتباه تصور میکردم که سفید اولین کار بوده و الآن که سرچ کردم، ترتیب در اصل هست: آبی، سفید، قرمز.)
هر کدوم از این رنگها نماد پرچم فرانسه و معانی اون رنگها در کشور فرانسه و در روانشناسی هستند. مثلا رنگ آبی نماد آزادی و آرامش، سفید نماد برابری، و قرمز نشانهی عشق و دوستی و از طرفی شهوت هست. در هر کدوم از این فیلمها، بسته به اسم، طیف و تناژ همون رنگ رو مشاهده میکنید. در قرمز قوهی بصری شما به وضوح و بیشتر از همه، رنگ قرمز رو میبینه و.. و در جایجای فیلم بین این نمادها و رنگها زنجیرهای وجود داره که در انتهای فیلم، ( خصوصا اگر یک نقد خوب هم ازش بخونید) شگفت زده خواهید بود!
من از قرمز شروع کردم اما حالا دلم میخواد یک بار دیگه به ترتیب اصلی و از اول ببینم. پیشنهاد میکنم شما هم همین طور پیش برید. چون یکجورایی قرمز به لحاظ محتوی و پیام، تمام کننده و تکمیل کنندهی این سهگانه هست.
آبی: قصه ی ژولی ( بینوش ) هست که همسر و دخترش رو در یک تصادف از دست میده. همسر ژولی آهنگساز معروفی بوده در تدارک برپایی کنسرتی جهت احترام و اتحاد سراسر اروپا. حالا ژولی، ظاهرا، باید این آهنگ رو تکمیل کنه. او اما سعی داره از تمام گذشته و خاطراتش فاصله بگیره و زندگی جدیدی بسازه...
* بازی ژولیت بینوش، استخر، فضاها، موسیقی فیلم.. فوقالعاده بودند.
سفید: دومینیک برای جدایی از کارول که ناتوان در راضی نگه داشتن او در زندگی زناشویی هست، درخواست طلاق داده.. کارول به تنهایی به زادگاهش لهستان برمیگرده، ثروتمند میشه، و این بار ملاقات دوبارهی دومینیک و...
* مفهوم برابری.. عدم توازن.. استفادهی فوقالعاده از رنگ های سفید، تور عروسی..، و همچنین زاویه ی دوربین نسبت به شخصیتها در سکانس پایانی.. عالی هست.
قرمز: ولنتین مُدل معروف، اما غمگین و نتهایی هست که شوهرش که در شهر دیگری زندگی میکنه به او شک داره و تنها رابطهی اونها تلفن هست. شبی ولنتین به سگی در خیابان میزنه و به دنبال اسم روی قلادهش آدرس صاحبش رو پیدا میکنه. صاحب سگ، قاضی پیر و بازنشسته ای هست که از طریق امواج، تلفن همسایههاش رو شنود میکنه.. تمام آدمها دائما در حال دروغ گفتن و خیانت به هم هستند...
* خودِ ولنتین، که استایل و معصومیت صورتش به شدت من رو یاد لیلا حاتمی میانداخت، دوست داشتنی هست. غمگینی نگاهش مخاطب رو جذب میکنه. و اساسا از وقتی قاضی وارد داستان میشه، این جذابیت بیشتر هم میشه.
~
به نظر شخصی من، آبی بهترین و قویترین اثر این سهگانه هست. اما احتمالا به دلیل گرمای رنگ قرمز، ولنتین، قاضی، و خود معقولهی عشق و خیانت، قرمز برام دوست داشتنیتر بود. آبی و افسردهگیش، سفید و هوشمندیش.. وای.. واقعا سخته انتخاب!:)
پیشنهاد میکنم وقتی فیلمها رو دیدید، که البته جدا امیدوارم با حوصله و دقیق ببینید، چند نقد هم ازش بخونید. اطلاعات بیشتر درباره‌ی خودکارگردان، مکتبهایی که ازش متأثر شده، کُدگزاریها و.. جالب و مفید خواهد بود. کشف روابط نمادینی که تو فیلم از چشمتون مخفی مونده، یا در شرف کشفش بودید، بسیار بسیار لذت بخش و تحسین برانگیزه. برای نمونه، خودنویسِ هدیهی دوست دختر آگوست و این سوال که اولین قضاوتت با این خودنویس چه خواهد بود؟ یا مثلا..
برای نمونه: http://naghdefarsi.com/forum.html?view=topic&catid=23&id=3596&layout=default
* حرکت منحصر بفرد و معرکهی دوربین در سه رنگ را نمیشه نادیده گرفت..
* از چشمها.. حرکات و میمیکهای صورت.. از اصالت وجودی بازیگرهای این فیلم، نمیشه گذشت. این، یکی از اون فیلمهاست که به آدم میفهمونه دلپی یا بینوش یا.. الکی بازیگر نشده. اصلا توی این فیلم، هیچکس الکی.. نه مثل اینجا..
* بعد با هم به تماشای « زندگی دوگانهی ورونیکا » خواهیم نشست.
** سهگانه ساخته شده در سالهای 1993 و 19994 هست.
از اون فیلمهاست که میشه ساعتها درباره ش حرف زد..
hims درباره‌ی زندگی دوگانهی ورونیکا نوشته: http://shabneshinibadel.blogfa.com/post/30
